Nợ quá hạn là gì? Khi mà bạn đã thực hiện việc vay vốn từ các tổ chức tài chính như ngân hàng hoặc công ty tín dụng, một yếu tố quan trọng mà bạn cần chú ý đó là việc tổ chức và thực hiện đúng lịch trả nợ định kỳ. Việc không tuân thủ lịch trả nợ có thể dẫn đến tình trạng nợ quá hạn. Vậy, nợ quá hạn là tình trạng gì? Nếu bạn đang đặt ra câu hỏi này, hãy cùng tìm hiểu thêm về khái niệm nợ quá hạn, quá trình khởi kiện trong trường hợp nợ quá hạn kéo dài bao lâu và cách mà luật phản ánh về xử lý nợ quá hạn.
Nợ quá hạn là gì?
Nợ quá hạn là khi người vay không thực hiện thanh toán đúng hạn cho cả số tiền gốc và lãi theo thỏa thuận ghi trong hợp đồng với tổ chức tín dụng. Thông thường, tổ chức tín dụng thường có khoảng thời gian linh động từ 1 đến 3 ngày để cho phép khách hàng thanh toán trễ. Tuy nhiên, nếu vượt quá thời gian này, khoản nợ quá hạn sẽ phát sinh.
Việc có các khoản nợ quá hạn sẽ ảnh hưởng tiêu biểu đến điểm tín dụng của cả cá nhân và tổ chức. Thêm vào đó, nếu trong lịch sử tín dụng có sự xuất hiện của các khoản nợ quá hạn, khách hàng sẽ gặp nhiều khó khăn khi cố gắng vay vốn trong tương lai.
Các hình thức nợ quá hạn
Có nhiều phân loại cho các khoản nợ quá hạn, trong đó một cách tiêu biểu là phân chia dựa trên bản chất của khoản vay:
- Nợ quá hạn đối với khoản vay có tài sản đảm bảo (nợ quá hạn vay thế chấp): Đây là tình huống mà người vay có tài sản đảm bảo nhưng không thực hiện trả nợ đúng hạn. Trong trường này, tổ chức tài chính có thể thực hiện thu hồi tài sản thế chấp để thu hồi số vốn vay ban đầu.
- Nợ quá hạn đối với khoản vay không có tài sản đảm bảo (nợ quá hạn vay tín chấp): Đây là tình huống mà người vay không có tài sản đảm bảo và đã trễ hạn trả nợ. Trong tình trạng nợ này, tổ chức tài chính đối mặt với nguy cơ không thể thu hồi số tiền gốc mà họ đã cho vay.
Phân loại nhóm nợ
Khi nợ quá hạn xảy ra, một sự thay đổi không thể tránh là điểm tín dụng của khách hàng sẽ giảm đáng kể trong mắt các tổ chức tài chính. Điều này đồng nghĩa với việc khả năng nhận hỗ trợ vay vốn kinh doanh hoặc vay tín chấp trong tương lai trở nên vô cùng khó khăn.
Tùy thuộc vào khoảng thời gian trễ hạn, khách hàng có nợ quá hạn sẽ được phân loại vào các nhóm nợ xấu như sau:
- Nhóm nợ 1: Các khoản nợ quá hạn dưới 10 ngày
- Nhóm nợ 2: Các khoản nợ quá hạn từ 10 đến dưới 30 ngày
- Nhóm nợ 3: Các khoản nợ quá hạn từ 30 đến dưới 90 ngày
- Nhóm nợ 4: Các khoản nợ quá hạn từ 90 đến dưới 180 ngày
- Nhóm nợ 5: Các khoản nợ quá hạn từ 180 ngày trở lên
Nợ quá hạn có phải là nợ xấu không?
Nợ quá hạn là nợ mà khách hàng không trả được đúng hạn theo hợp đồng với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng.
Nợ quá hạn có thể là nợ xấu hoặc không, tùy thuộc vào thời gian quá hạn và khả năng thu hồi của ngân hàng.
Theo quy định của Ngân hàng Nhà nước, nợ xấu là nợ thuộc nhóm 3, 4, 5 (nợ quá hạn từ 30 ngày trở lên).
Nếu bạn chỉ nợ quá hạn dưới 30 ngày, bạn vẫn có cơ hội cứu vãn tình hình và tránh bị xếp vào nhóm nợ xấu.
Quy trình xử lý nợ quá hạn ngân hàng như thế nào?
Cách xử lý nợ quá hạn bao gồm các bước cơ bản sau:
Bước 1: Liên hệ người vay
Tổ chức tín dụng sẽ thông báo chi tiết về nợ quá hạn và yêu cầu thanh toán.
Bước 2: Cơ cấu lại khoản vay
Nếu khách hàng lý giải được việc không trả nợ và tình hình tài chính, tổ chức tín dụng có thể điều chỉnh kỳ hạn trả hoặc gia hạn nợ.
Bước 3: Xử lý tài sản đảm bảo (với nợ vay thế chấp)
Nếu không thể thu hồi nợ vay thế chấp, tổ chức tín dụng sẽ xử lý tài sản đảm bảo.
Bước 4: Xử lý nợ vay không có tài sản đảm bảo
Liên hệ với tổ chức nơi người vay làm việc hoặc bàn giao cho bên thứ 3 để thu hồi nợ.
Bước 5: Khởi kiện ra tòa
Nếu các biện pháp trên không thành công, tổ chức tín dụng sẽ khởi kiện ra tòa để thu hồi nợ.
Nợ quá hạn có vay vốn ngân hàng được không?

Nếu bạn đang nợ quá hạn, bạn có thể gặp khó khăn khi vay vốn ngân hàng.
Ngân hàng sẽ xem xét tình trạng nợ quá hạn của bạn và có thể từ chối cho vay hoặc yêu cầu bạn cung cấp thêm tài sản đảm bảo.
Bạn nên liên hệ với ngân hàng để thương lượng giải pháp trả nợ và tránh bị xử lý nợ quá hạn.
Khi xảy ra nợ quá hạn, 100% điểm tín dụng của khách hàng sẽ bị giảm đi đáng kể và rất khó được hỗ trợ nếu có nhu cầu vay vốn kinh doanh hoặc vay tín chấp.
Làm thế nào để tránh nợ quá hạn?
Trước khi đăng ký vay tiền tại ngân hàng hoặc công ty tài chính, cần xem xét kỹ về khả năng tài chính cá nhân, số tiền vay và lãi suất để đảm bảo khả năng trả nợ hợp lý. Tránh tình trạng áp lực tài chính do phải trả các khoản nợ hàng tháng.
Sau khi vay được tiền, cần tuân thủ thời gian trả nợ theo hợp đồng và nên thanh toán trước hạn từ 3 đến 5 ngày để tạo thuận lợi cho việc ghi nhận lịch sử thanh toán.
Hãy lập kế hoạch sử dụng số tiền vay một cách hiệu quả để tạo lời và có khả năng trả nợ.
Nếu tình hình tài chính cho phép, hãy tất toán khoản vay sớm để tiết kiệm lãi suất và cải thiện điểm tín dụng, tạo điều kiện tốt cho các vay vốn sau này.
Việc nợ quá hạn là điều mà ai cũng nên tránh. Nó kéo theo nhiều lãi suất và làm tăng tổng số nợ vay.
Đây là trạng thái không nên xảy ra khi vay vốn ngân hàng. Tạo kế hoạch vay và sử dụng vốn một cách hợp lý để tránh tình trạng nợ quá hạn.
Có nên đảo nợ để không rơi vào nợ xấu?
Mặc dù vi phạm pháp luật, việc đảo nợ ngân hàng vẫn mang lại nhiều lợi ích:
- Đối với ngân hàng: giảm trích lập dự phòng rủi ro, tăng lợi nhuận, giảm nợ xấu và các khoản nợ quá hạn.
- Đối với khách hàng: Gia hạn thời hạn trả nợ, giảm áp lực, hạn chế lãi suất do trễ hạn, tránh trở thành nợ xấu và hỗ trợ chi phí duy trì kinh doanh.
Doanh nghiệp có thể thực hiện đảo nợ từ ngân hàng khi chắc chắn rằng hợp đồng vay mới sẽ thành công. Tuy nhiên, nếu không chắc chắn về khả năng vay tiền từ hợp đồng mới, nên cân nhắc trước vì rủi ro tiềm ẩn rất lớn.
Trước khi tham gia đảo nợ, doanh nghiệp cần xem xét kỹ càng và cân nhắc rủi ro pháp lý. Nếu gặp khó khăn trong việc trả nợ, cần chấp nhận tình trạng đó và cùng ngân hàng xem xét biện pháp giải quyết như xử lý tài sản đảm bảo, để bảo vệ lợi ích của cả hai bên.
Tuy nhiên, việc này có thể gây ra rủi ro và ảnh hưởng tới hoạt động an toàn của ngân hàng trong lĩnh vực tín dụng. Vì vậy, cần xem xét các rủi ro khi thực hiện đảo nợ sau đây:
Hợp đồng vay mới bị từ chối
Doanh nghiệp A vay tiền tại Ngân Hàng, nhưng không thể thanh toán đúng hạn. Họ quyết định đảo nợ từ tín dụng đen với lãi suất cao, kế hoạch là dùng khoản vay mới để thanh toán.
Tuy nhiên, ngân hàng từ chối hợp đồng mới, doanh nghiệp A không trả được nợ, lãi suất tăng, dẫn đến phá sản.
Rủi ro về trách nhiệm dân sự và hình sự
Hành vi đảo nợ vi phạm pháp luật, có thể gây rủi ro về trách nhiệm dân sự và hình sự theo quy định chính phủ.
Rủi ro từ việc làm hồ sơ giả
Doanh nghiệp cố tình làm giả hồ sơ để vay vốn mới, thực tế dùng để đảo nợ, có thể dẫn đến trách nhiệm hình sự vì làm giả giấy tờ.
Rủi ro từ nợ xấu
Hành vi đảo nợ liên tục có thể dẫn đến nợ xấu nếu doanh nghiệp không có khả năng trả nợ và tiếp tục gặp khó khăn tài chính.
Lưu ý khi vay để tránh nợ quá hạn
Dưới đây là một số lưu ý quan trọng để tránh rơi vào tình trạng nợ quá hạn khi vay tiền:
Đánh giá khả năng tài chính
Trước khi vay, hãy xem xét kỹ về tình hình tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp của bạn.
Đảm bảo bạn có khả năng trả nợ đúng hạn mà không ảnh hưởng nhiều đến cuộc sống hàng ngày hoặc hoạt động kinh doanh.
Lập kế hoạch vay
Xác định mục tiêu sử dụng khoản vay và lập kế hoạch cụ thể về việc trả nợ.
Điều này giúp bạn kiểm soát tốt hơn việc quản lý tài chính và tránh gặp khó khăn trong việc trả nợ.
Tìm hiểu kỹ về hợp đồng vay
Đọc và hiểu rõ các điều khoản và điều kiện của hợp đồng vay trước khi ký kết.
Nếu có điều gì không rõ, đừng ngần ngại hỏi ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để làm sáng tỏ.
Chọn lãi suất hợp lý
So sánh và chọn lựa lãi suất hợp lý cho khoản vay của bạn. Lãi suất thấp hơn giúp giảm khả năng gặp khó khăn trong việc trả nợ.
Tuân thủ thời hạn trả nợ
Luôn đảm bảo trả nợ đúng hạn theo thỏa thuận trong hợp đồng. Đừng chủ quan và để lỡ hạn, vì điều này có thể dẫn đến mất điểm tín dụng và tình trạng nợ quá hạn.
Tạo dự phòng tài chính
Hãy lập dự phòng tài chính để đối phó với những tình huống khẩn cấp hoặc không mong muốn.
Điều này giúp bạn tránh gặp khó khăn trong việc trả nợ nếu có sự thay đổi trong tình hình tài chính.
Liên hệ với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng
Nếu gặp khó khăn trong việc trả nợ, hãy liên hệ ngay với ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng để thảo luận về các biện pháp hỗ trợ hoặc kế hoạch trả nợ linh hoạt.
Tránh đảo nợ
Tuyệt đối không nên thực hiện hành vi đảo nợ hoặc vay để trả nợ từ nguồn tín dụng khác, vì điều này có thể dẫn đến tình trạng nợ quá hạn và rủi ro tài chính.
Giữ vững tình thần cân đối
Hãy luôn duy trì tinh thần cân đối trong việc quản lý tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp, tránh sự thất thường trong việc sử dụng khoản vay.
Tìm hiểu về quyền và nghĩa vụ
Hiểu rõ quyền và nghĩa vụ của bạn trong quá trình vay và trả nợ, để đảm bảo bạn được bảo vệ và tối ưu hóa quyền lợi.
Lưu ý này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về cách thức tránh nợ quá hạn khi vay tiền. Tuy nhiên, nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc trả nợ, nên tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tài chính hoặc tổ chức tín dụng để có giải pháp tốt nhất cho tình hình của bạn.
LỜI KẾT
Nhờ những thông tin chi tiết đã được trình bày trong bài viết, bạn sẽ có thêm kiến thức quan trọng để xử lý tình trạng nợ quá hạn.
Chúc các bạn may mắn!